Każdemu z nas zdarzyło się kiedyś przemoknąć do suchej nitki lub zalać zupą ulubiony obrus mamy. Dzięki najnowszym odkryciom naukowców takie problemy mogą już wkrótce stać się przeszłością. Na scenę wkraczają superhydrofobowe tkaniny, których żadna wilgoć się nie ima.
Fot. Wikimedia Commons
Rewelacją ostatnich miesięcy jest wynalazek studentów Politechniki Łódzkiej – Przemysława Makowskiego i Adama Twardowskiego. Odpychającą wilgoć powłokę otrzymali oni wykorzystując plazmę, czyli rodzaj zjonizowanego gazu. Pomysł został szybko obsypany nagrodami – najpierw zwyciężył w ogólnopolskim konkursie Student-Wynalazca, a kilka tygodni później zgarnął złoty medal na Wystawie Wynalazków w Genewie, gdzie zachwycił tęgie głowy z całej Europy.
Jak to działa? Powłokę tworzą związki krzemoorganiczne, które zostają odparowane i w postaci chmury lotnych cząsteczek wchodzą do reaktora plazmowego. Tam, na skutek szeregu reakcji chemicznych, zostają zjonizowane – otrzymują ładunek dodatni lub ujemny. Zjonizowane cząsteczki chętnie zaś łączą się z przeciwnie naładowanymi elementami na powierzchni materiału. W ten sposób tworzy się na niej hydrofobowa warstewka.
Sposób nanoszenia powłoki jest tu kluczowy. Impregnaty po prostu natryskiwane na tkaninę zwykle nie są z nią trwale połączone i mogą się szybko sprać. Podobnie jest z membranami, które z czasem przestają ściśle przylegać do tkaniny. W przypadku warstwy nanoszonej z użyciem plazmy nie ma takiego zagrożenia, bo powłoka jest tu związana silnymi wiązaniami chemicznymi.
Tak zaimpregnowany materiał jest całkowicie odporny na wilgoć. Krople wody lub innej cieczy toczą się po nim jak szklane kulki. Niezwykle proste staje się też czyszczenie takich tkanin – wystarczy je polać wodą! Jak mówią młodzi wynalazcy, powłoka może być wykorzystana do ochrony odzieży sportowej, obrusów i tapicerek samochodowych, a jeśli uda im się kontynuować badania, być może okaże się też przydatna w przypadku drewna, szkła czy metalu. Obecnie pomysł jest już wdrażany przez jednego z producentów odzieży dla alpinistów, Pracownię Sprzętu Alpinistycznego Małachowski s.c.
Podobną technologię proponuje firma P2i. W jej ofercie znajdują się różne rodzaje superhydrofobowych nanopowłok nanoszonych z użyciem plazmy niskociśnieniowej w temperaturze pokojowej. Ponieważ warstwa jest 1000 razy cieńsza od ludzkiego włosa, nie zmienia nic w wyglądzie ani dotyku materiału. Dzięki temu np. pokryte nią ubrania są tak samo miękkie i elastyczne jak te pozbawione powłoki, zaś delikatne elementy elektroniczne mogą wciąż spełniać swą funkcję.
ion-mask™ jest technologią przeznaczoną specjalnie dla obuwia i sprzętu sportowego. Krople potu lub deszczu zamiast wsiąkać w materiał łatwo po nim spływają, gwarantując czystość, lekkość i suchość tkaniny. Ponieważ zaś warstwa jest na stałe związana z powierzchnią nie ma opcji, aby np. starła się od zbyt intensywnego używania.
Pora więc rozluźnić się w czasie rodzinnych obiadków! Odporne na wilgoć i zabrudzenia tkaniny to tylko kwestia czasu.
