Elementy drewniane, czy to zewnętrzne czy będące elementem wystroju wnętrz, w miarę upływu lat niszczeją. Aby zachowały trwałość na długo, należy im zapewnić odpowiednią ochronę, czyli zastosować odpowiedni środek impregnujący. Często jednak środki te zawierają substancje o szkodliwym wpływie na nasze zdrowie. Norma DIN 68 800-3 łączy ze sobą środowiska (klasy) w których są eksploatowane drewniane elementy nośne konstrukcji ze szkodliwością stosowanych w tych środowiskach chemicznych środków ochrony drewna.
W jaki sposób zdefiniowane zostały poszczególne klasy? Za kryterium przyjęto warunki, w jakich funkcjonuje dany obiekt drewniany. Im bardziej bowiem jest narażony ze strony środowiska (czyli na przykład stale znajduje się w kontakcie z wodą słodką, lub – przypadek skrajny – słoną), tym bardziej agresywne chemikalia należy stosować, aby go skutecznie chronić.
Klasy wyróżnione przez normę to:
- Klasa 0, do której zaliczają się elementy pozostające w trudnych warunkach środowiskowych, ale spełniające określone dodatkowe wymagania. Są to obiekty wykonane z drewna twardego (ewentualnie, jeśli to element zaliczający się do Klasy 1 – z domieszką drewna miękkiego w ilości nie przekraczającej 10%) o odpowiednio wysokiej klasie odporności.
- Klasa 1 – wewnętrzne elementy budowlane, pozostające w środowisku o średniej wilgotności względnej poniżej 70%; dodatkowo należy udowodnić, że wilgotność drewna nie przekracza 20%. W tym przypadku zalecana jest jedynie ochrona przeciwko owadom (wskaźnik ryzyka Iv). Stosowane środki wykazują niską szkodliwość.
- Klasa 2 – elementy wewnętrzne lub zewnętrzne w strefie o wysokiej wilgotności, ale nie narażone na bezpośrednie działanie czynników atmosferycznych, zraszanie oraz stały kontakt z ziemią lub wodą. Dla tej klasy zaleca się prócz środków owadobójczych również ochronę przeciwko grzybom (wskaźnik ryzyka P).
- Klasa 3 – elementy wewnętrzne lub zewnętrzne narażone na bezpośrednie zraszanie lub działanie czynników atmosferycznych, ale nie pozostające w stałym kontakcie z ziemią lub wodą. Konieczne jest zabezpieczenie przed owadami, grzybami oraz wymywaniu (wskaźnik ryzyka W).
- Klasa 4 – elementy narażone na stały kontakt z wodą lub ziemią. Należy w tym wypadku zastosować ochronę przeciwko owadom, grzybom, wymywaniu i próchnicy, ponieważ istnieje bardzo wysokie prawdopodobieństwo butwienia (wskaźnik ryzyka E).
Jak zastosować powyższą wiedzę w praktyce? Podczas dobierania środków chemicznych do ochrony drewnianych elementów nośnych należy najpierw określić ich klasę według powyższych wskazówek. Następnie do odpowiedniej klasy dobieramy odpowiedni środek chemiczny. Wielu producentów podaje w kartach technicznych dla których klas zdefiniowanych w normie DIN 68 800-3 można zastosować dany produkt chemiczny.
Warto jednak pamiętać, że im wyższa klasa, tym bardziej szkodliwy dla zdrowia środek chemiczny. W tym wypadku zastosowanie środka nadającego się do klasy wyższej niż rzeczywista jest wręcz szkodliwe, ponieważ narażamy użytkowników na kontakt ze środkami chemicznymi o nadmiernej szkodliwości niż wymaga tego sytuacja, a do tego zabezpieczamy drewno przed wadami, które w danych warunkach użytkowania prawdopodobnie nigdy nie wystąpią.
Źródło:
[1] H. Martin Illner, Klasyfikacja szkodliwości środków ochrony drewna (tłum. B. Bartkiewicz)
[2] A. Wysocka, Impregnacja drewna