Impregnaty to specjalistyczne produkty stosowane do zabezpieczania drewna. Podobnie jak bejce wnikają one w strukturę podłoża, zawierają jednak mniej części stałych, lepiej penetrują drewno oraz zawierają dodatki antygrzybiczne, dlatego pełnią przede wszystkim funkcję ochronną.
Fot. Indiana-Public-Media (Foter.com)
Przed czym chronią, do czego służą
Wysokiej jakości impregnat zaaplikowany we właściwy sposób to nieoceniony sprzymierzeniec w walce z grzybami, owadami (spuszczel pospolity, kołatek domowy) oraz wilgocią (która zresztą sprzyja rozwojowi grzybów). Zapobiega więc osłabianiu drewna, a także dba o jego estetyczny wygląd. Niektóre z dostępnych na rynku impregnatów zapewniają również podstawową ochronę przed ogniem.
O aplikacji słów kilka
Metodę i warunki nanoszenia impregnatów trzeba dobrać do rodzaju drewna (niektóre jego gatunki są miękkie i łatwo je spenetrować, inne – twarde), a także do warunków, w jakich dany element będzie pracował. Części zewnętrzne konstrukcji budynku, altany czy meble ogrodowe są oczywiście wystawione na działanie warunków atmosferycznych, muszą być więc lepiej chronione niż na przykład drewniane elementy wystroju.
Najprostszy sposób to zwykły pędzel. Nie gwarantuje on jednak głębokiego wnikania impregnatu w strukturę drewna i zapewnia ochronę na co najwyżej 2-3 lata. Wystarczy, jeśli stosujemy impregnat na własne potrzeby, malując nim na przykład nowy mebel, ale na pewno nie sprawdzi się ta technika w przemyśle, gdzie wymagania są dużo większe.
Fot. drouu (sxc.hu)
Metody przemysłowe nanoszenia impregnatów to zanurzeniowa i próżniowo-ciśnieniowa. Zanurzeniowa, jak sama nazwa wskazuje, polega na zanurzeniu obiektu w impregnacie i pozostawienia przez pewien czas, aby umożliwić penetrację podłoża. Zdecydowanie największą trwałość gwarantuje jednak metoda próżniowo-ciśnieniowa, która do „wepchnięcia” cząstek impregnatu w pory drewna wykorzystuje ciśnienie. Tak zabezpieczone drewno wytrzyma w różnych warunkach atmosferycznych nawet 20 lat, a prócz tego jest to jedyna technika gwarantująca długotrwałą ochronę przed owadami, nawet jeśli w trakcie użytkowania drewno zacznie pękać i pokrywać się szczelinami. Za jakość trzeba płacić, dlatego jest to również technika bardzo droga.
Pamiętaj przed aplikacją
Osoby decydujące się na samodzielną aplikację impregnatu często popełniają jeden błąd – niewystarczająco dokładnie mieszają produkt przed jego naniesieniem. Impregnat ma małą lepkość i jeśli nie wymieszamy go starannie, części stałe (w tym pigmenty) zostaną na dnie puszki. W ten sposób pierwsza naniesiona warstwa będzie bardzo jasna, każda kolejna natomiast będzie się coraz bardziej różniła kolorem.
Przed naniesieniem impregnatu powierzchnię trzeba dokładnie oczyścić. Nie zamaskuje on bowiem zabrudzeń, resztek starej powłoki oraz wad i szczelin podłoża, a tym bardziej je uwidoczni. Drewno należy wyczyścić substancją, której zamierzamy użyć do rozcieńczenia impregnatu, lub – w przypadku impregnatów wodnych – zwykłą wodą z detergentem.
Rodzaje
Fot. poitiers86 (sxc.hu)
Jeden z najczęściej stosowanych rodzajów impregnatów do drewna to produkty solne. Są one sprzedawane w postaci proszku lub koncentratu, który następnie należy samemu rozcieńczyć. Zaleca się ich aplikowanie metodami przemysłowymi – zanurzeniową lub ciśnieniową – ponieważ jeśli słabo wnikną w drewno, są mniej skuteczne. Nie są odporne na wypłukiwanie, dlatego na ich warstwę należy jeszcze nanieść lakierobejcę lub odpowiednią farbę do drewna.
Impregnaty wodorozcieńczalne można aplikować zarówno metodami przemysłowymi, jak i przy pomocy zwykłego pędzla lub natrysku. Dobrze sprawdzają się jako ochrona elementów zewnętrznych, po wyschnięciu bowiem są odporne na wilgoć i nie ulegają wypłukiwaniu. Zanim jednak je zaaplikujemy, warto sprawdzić prognozę pogody – jeśli przed wniknięciem impregnatu (tj. mniej więcej przed upływem doby) spadnie deszcz, warstwa może zostać zmyta i trzeba wszystko zacząć od nowa.
Impregnaty rozpuszczalnikowe, podobnie jak wszystkie produkty na bazie rozpuszczalników organicznych, wydzielają przy aplikacji i schnięciu szkodliwe opary, dlatego zaleca nie stosować ich w pomieszczeniach. Z tego też względu nie powinno się ich nanosić natryskowo. Lepsza będzie metoda zanurzeniowa lub ciśnieniowa.
Choć impregnaty mają przede wszystkim funkcję ochronną, a do dekoracji służą inne produkty, takie jak bejce, lakiery i farby, spotyka się na rynku również impregnaty dodatkowo upiększające drewno. To tzw. impregnaty barwiące – rozpuszczalnikowe na bazie żywic alkidowych lub wodorozcieńczalne na bazie akrylowych. Działają podobnie jak bejce, ale lepiej niż one wnikają w drewno, dlatego zapewniają intensywny kolor i skuteczną ochronę.
Fot. kliverap (sxc.hu)
