Poliuretany mają wiele zalet. Są wytrzymałe, trwałe, odporne na korozję, ale niestety do ich otrzymywania wykorzystuje się dziś kosztowną ropę naftową. Okazuje się jednak, że problem ten można łatwo rozwiązać z pomocą olejów roślinnych.
Nowa technologia polega na otrzymywaniu poliuretanów z powszechnie dostępnych olejów roślinnych, np. rzepakowego. Fot. Simon Thois Photography / Foter.com / CC BY
W roku 2010 na całym świecie wyprodukowano ok. 14 mln ton poliuretanu, zaś do roku 2016 jego produkcja ma wzrosnąć przynajmniej o 30%. Potrzeba opracowania nowej, przyjaznej środowisku i niekosztownej technologii otrzymywania tego polimeru staje się więc bardzo pilna. Na szczęście wygląda na to, że naukowcom z Washington State University już się to udało.
Rzepak, oliwki, winogrona
Nowy, ekologiczny sposób otrzymywania poliuretanów to dzieło zespołu profesora Michaela Kesslera. Technologia ta polega na uzyskiwaniu polimeru z oliwy, oleju rzepakowego, pestek winogron, siemienia lnianego oraz oleju rycynowego. Jest więc niedroga i niekłopotliwa, ponieważ potrzebne surowce – oleje roślinne – są szeroko dostępne i tanie.
Opisywana metoda otrzymywania poliuretanu opiera się na reakcji dwóch typów związków chemicznych, z których jeden to poliol – związek o dużej ilości hydroksylowych grup funkcyjnych, gotowych do przereagowania. Niektóre oleje (np. lniany) mają tych grup więcej, dlatego uzyskany z ich udziałem materiał jest bardziej sztywny; inne (np. oliwa z oliwek) posiadają mniej grup reaktywnych, a tak otrzymany poliuretan charakteryzuje większa elastyczność. Dobierając więc surowce można bez problemu sterować właściwościami pozyskanego materiału.
Jak klocki Lego
Prof. Kessler porównuje cały proces do budowania z klocków Lego – dopasowujemy do siebie komponenty chemiczne i budujemy z nich większą całość, polimer. Profesor podkreśla również, że jest ten sposób otrzymywania polioli jest absolutnie unikatowy. I wyraża nadzieję, że ekologiczną technologię uzyskiwania poliuretanów uda się szybko wprowadzić na rynek.
Artykuł opisujący badania grupy prof. Kesslera opublikowany został w czasopiśmie ACS Applied Materials & Interfaces.
„Zielone” tworzywa sztuczne
Profesor Kessler jest dyrektorem Center for Bioplastics and Biocomposites – pierwszego na świecie ośrodka badawczego, który koncentruje się na otrzymywaniu tworzyw sztucznych z naturalnych surowców. Instytucja ta łączy środowisko przemysłowe z uniwersyteckim – partnerami ośrodka są Washington State University i Iowa State University oraz ponad 20 firm działających na światowym rynku.
Źródło: paintsquare.com
