a
kontakt z nami: 785 366 475 redakcja: redakcja@rynekfarb.pl reklama: ad@rynekfarb.pl
Profesjonalnefarby.net

Farba termochromowa

Farba-kameleon, czyli zmieniająca kolor w zależności od temperatury farba termochromowa jest znana przede wszystkim z dekoracyjnych gadżetów. Tymczasem można ją wykorzystać praktycznie, nie tylko w gospodarstwie domowym, ale i w przemyśle i budownictwie.

farba termochromowa

Fot. mole-volio (Foter.com)

Efekt termochromizmu zaobserwowano po raz pierwszy w latach 70. Naukowcy odkryli, że niektóre cząsteczki lub kryształy w zależności od temperatury mogą przyjmować odmienne formy przestrzenne, różniące się właściwościami optycznymi. Mówiąc prościej – w wysokich temperaturach stają się przezroczyste.

Szybko pojawił się pomysł opracowania farb o takich właściwościach. Rolę termochromowego pigmentu pełnią w nich zwykle tzw. leukobarwniki lub ciekłe kryształy, które aby zapobiec reakcji z podłożem zamykane są w szczelnych mikrokapsułkach. W tej formie można je dodać do zwykłej farby akrylowej.

Wierzcie lub nie, ale to ten sam kubek! Fot. Wikimedia Commons

Termochromowe powłoki szybko zakorzeniły się w gospodarstwie domowym i pojawiły się na przedmiotach użytku codziennego. Ozdobne kubki z obrazkami pokazującymi się dopiero po wypełnieniu wrzątkiem, butelki dla niemowląt sygnalizujące zmianą koloru, czy mleko nadaje się już do picia, wskaźniki schłodzenia piwa czy powłoki na uchwyty garnków, ostrzegające o wysokiej temperaturze – to wszystko zasługa termochromowych pigmentów.

W ostatnim czasie zwrócono też uwagę na walory dekoracyjne tego efektu – niedawno pisaliśmy o pokrytym termochromową farbą stoliku według projektu Jaya Watsona. Tego typu powłoka ma duży potencjał dekoracyjny, ponieważ umożliwia różne kolorystyczne zabawy. Niebieski pigment termochromowy dodany do żółtej farby nadaje jej kolor zielony, ale po podgrzaniu pokrytego nią elementu obserwujemy, jak zmienia się z powrotem na żółty!

Na tych mimo wszystko dość błahych zastosowaniach możliwości farby termochromowej jednak się nie kończą. W rafineriach i fabrykach produkujących np. samochody, chemikalia czy środki ochrony zdrowia można ją stosować jako ostrzeżenie przed wysoką temperaturą.

Fot. mebell (sxc.hu)

Nową i bardzo obiecującą propozycją jest wykorzystanie termochromizmu w przypadku powłok elewacyjnych. W ostatnim czasie popularna stała się walka z nagrzewaniem się pomieszczeń i efektem cieplarnianym poprzez stosowanie na fasadach i dachach budynków białej farby, skutecznie odbijającej promieniowanie słoneczne. Farba termochromowa pozwoliłaby pójść o krok dalej – latem biała, zimą zmieniałaby kolor na ciemniejszy, silniej absorbując promieniowanie i pozwalając z kolei zaoszczędzić na kosztach ogrzewania. Pomalowany nią dom zmieniałby się jak kameleon, maksymalnie wykorzystując panujące dokoła niego warunki atmosferyczne.

Mimo więc, że farby termochromowe weszły już na stałe do naszego życia codziennego, być może era ich prawdziwej użyteczności w przemyśle i budownictwie dopiero przed nami.

Opracowano na podstawie:
[1] Materiały Inteligentne
[2] Smart Colours
[3] Karpiuk J., Dom kameleon, Wiedza i Życie, marzec 2008
[4] Wikipedia