Eko murale to kolejny dowód na to, jak wiele może farba. Wykonane przy pomocy pochłaniających zanieczyszczenia farb wielkoformatowe malowidła tworzą bardziej przyjazne miejskie środowisko – i to nie tylko w sensie estetyki. Coraz częściej można je spotkać również w polskich miastach!
Chyba wszyscy zdajemy sobie sprawę, jak wielką ozdobą lokalnego miejskiego krajobrazu może być przykuwający wzrok mural. Dzięki technologiom, jakimi dysponuje dziś branża farbiarska, mogą one jednak nie tylko zdobić, ale i tworzyć wokół nas zdrowsze, czystsze środowisko. Mowa tu o eko muralach.
Największy eko mural w Europie
Choć oczyszczające powietrze farby fotokatalityczne to technologia znana już od jakiegoś czasu – pisaliśmy o nich szerzej już w 2013 roku – pomysł wykonywanych nimi murali jest stosunkowo nowy. Jednym z pierwszych takich projektów na dużą skalę był powstały w 2018 roku mural w Rzymie, który okrzyknięty wówczas został największym eko muralem w Europie.
Malowidło o powierzchni ponad 1000 m2 wykonane zostało przez artystę Federico Massę, znanego też pod pseudonimem Iena Cruz, inicjatywa wyszła natomiast od organizacji Yourban2030, promującej sztukę sprzyjającą walce ze zmianami klimatu. Do wykonania muralu wykorzystano specjalną farbę Airlite, która dzięki nanocząsteczkom dwutlenku tytanu aktywowanym przez światło w obecności wilgoci wytwarza rodniki hydroksylowe rozbijające toksyczne związki występujące w powietrzu, takie jak pochodzące m.in. ze spalin samochodowych tlenki azotu.
Początki w Polsce
Wkrótce potem idea eko murali dotarła do Polski, zaś w związku z rekordowo niską jakością powietrza w niektórych regionach naszego kraju przyjęta została z dużym entuzjazmem. W roku 2019 zrealizowany został pierwszy tego typu projekt w Poznaniu – z inicjatywy Fundacji Wielkopolska Pracownia Pomysłów i dostawcy energii Enea na ścianie Domu Kultury „Wiktoria“ powstał przedstawiający miasto przyszłości mural o powierzchni 77 m2.
Dużym echem odbił się również powstały w 2020 roku eko mural w Warszawie, wykonany przez Dawida Ryskiego i Maćka Polaka, sponsorowany przez markę Converse. Była to część większego projektu marki, „City Forests“, promującego rasową, genderową i społeczną równość. W ramach niego do dziś powstało już ponad trzydzieści malowideł w miastach na całym świecie. Dołączyły do nich również kolejne dwa projekty w Warszawie – jeden to dzieło Beaty Śliwińskiej, znanej też jako Barrakuz, drugi Ewy Mos i Alka Morawskiego (pseudonim Lis Kula).
Miasto eko murali
Podobnych malowideł przybywa. Obecnie ideę eko murali z rozmachem wykorzystuje na przykład miasto Namysłów, które kilka dni temu odsłoniło pierwszy mural powstały w ramach projektu Miasto Eko Murali. Projekt jest realizowany przez władze miasta we współpracy z fundacją Movello oraz inicjatywą EcoEvolution.org.
Jego twórcy chcą, by Namysłów zasłynął w Polsce jako tytułowe miasto eko murali. Burmistrz Namysłowa Bartłomiej Stawiarski zwraca uwagę na mnogość korzyści, jakie przynosi miastu podjęta inicjatywa – nie tylko przyczynia się do oczyszczenia powietrza, ale również aktywizuje mieszkańców, którzy mogą brać udział w wyborze projektu muralu, oraz zamienia miasto w swoistą galerię sztuki.
Już 1 m2 eko muralu redukuje poziom tlenku azotu w powietrzu o 0,44 g – tyle samo, co średniej wielkości drzewo. Większa ilość malowideł znacząco pomaga więc poprawić jakoś powietrzea w mieście i oznacza ogromne korzyści zdrowotne dla mieszkańców. Eko murale są więc kolejnym dowodem na to, że farba potrafi dużo więcej niż tylko zdobić.
Opracowano na podstawie: Nietak, Tanie Loty, Komisja Europejska, Mieszkanie.pl, Gmina Namysłów
