Radioteleskop w Effelsbergu w Niemczech to jeden z największych w pełni sterowalnych radioteleskopów na świecie i najpotężniejszy tego typu obiekt, jeśli chodzi o promieniowanie krótkofalowe. Przed niszczącym wpływem pogody i promieniowania UV chroni go farba Axalta Coating Systems.
Fot. l a b e t e / Foter.com / CC BY-NC-ND
Radioteleskop Effelsberg wykorzystywany jest do obserwacji pulsarów, chłodnych obłoków gazu i pyłu, obszarów formowania się gwiazd, dżetów emitowanych z okolic czarnych dziur i aktywnych jąder odległych galaktyk. Wchodzi również w skład międzynarodowej sieci radioteleskopów do prowadzenia obserwacji astronomicznych w najwyższej rozdzielczości.
Aby dobrze spełniać swoją rolę ten ogromny obiekt musi posiadać niezawodną ochronę przed wpływem środowiska zewnętrznego. Ochronę tę zapewnia mu matowa biała farba poliwinylowa PercoTop CS551 Foliflex Topcoat. Jej formuła została opracowana prawie pół wieku temu specjalnie z myślą o radioteleskopie Effelsberg.
Trwała, odporna, przezroczysta dla fal
Kulisy powstawania farby odsłania dr Harald Paulussen z oddziału Industrial and Transportation Coatings koncernu Axalta. Należało zwrócić uwagę nie tylko na trwałość i odporność powłoki, ale również na to, aby była ona całkowicie przezroczysta dla fal elektromagnetycznych i tym samym nie zaburzała pomiaru. Prócz tego miała ona zapobiec nadmiernemu nagrzewaniu się elementów radioteleskopu. Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki, opracowano odpowiednią formułę. Pierwsze testy przeprowadzono w roku 1968, a już w 1972 roku uruchomiono teleskop z warstwą farby ochronnej PercoTop.
Jak tłumaczy Klaus Bruns z Max-Planck-Institut für Radioastronomie, kluczową kwestią jest utrzymanie stałej temperatury na powierzchni delikatnych aluminiowych elementów reflektora, od tego bowiem zależy dokładność pomiaru teleskopu. Powłoka Axalty spełnia tę funkcję i chroni wspomniane elementy przed deformacją, warunkami atmosferycznymi, ptasimi odchodami oraz promieniowaniem UV.
Renowacja co 18 lat
Oczywiście żadna farba nie „żyje” wiecznie, dlatego średnio co 18 lat powłoka nanoszona jest na nowo. Prace renowacyjne to nie lada przedsięwzięcie. Farbę nanosi się przy pomocy walców, bez podkładu, po wcześniejszym szlifowaniu podłoża z użyciem dużych tarcz szlifierskich. Powierzchnia, którą trzeba pokryć, to ok. 5400 m2. Nic więc dziwnego, że cała operacja trwa kilka tygodni i bierze w niej udział co najmniej sześciu wykwalifikowanych malarzy.
Aby przez następne 18 lat radioteleskop mógł funkcjonować bez zarzutu, prace renowacyjne podjęto w tym roku. Zakończą się one latem.
Źródło: coatingsworld.com
